Xuân tịch tửu tỉnh Nguyên tác: Ba nhật hưu

Xuân tịch tửu tỉnh
Nguyên tác: Ba nhật hưu
春夕酒醒

皮日休

四弦才罢醉蛮奴， 酃醁馀香在翠炉。
夜半醒来红蜡短， 一枝寒泪作珊瑚。

CHỮ GIẢN THỂ
春夕酒醒

皮日休

四弦才罷醉蠻奴， 酃醁馀香在翠爐。
夜半醒來紅蠟短， 一枝寒淚作珊瑚。

PHIÊN ÂM
Chūn xī jiǔ xǐng

Pí rì xiū

Sì xián cái ba zuì mán nú, líng lù yú xiāng zài cuì lú.
Yèbàn xǐng lái hóng là duǎn, yīzhī hán lèi zuò shānhú.

ÂM HÁN VIỆT
Xuân tịch tửu tỉnh

Tứ huyền tài bãi túy man nô, linh lục dư hương tại thúy lô
Dạ bán tỉnh lai hồng lạp đoản, nhất tri hàn lệ tác san hô

DỊCH NGHĨA

Đêm Xuân Tỉnh Rượu

Tiếng đàn 4 dây vừa dứt thì tên nô lệ rừng rú này cũng say tưng bừng
Mùi thơm của rượu Linh lục trên lò biếc vẫn còn bay phảng phất.
Nửa đêm tỉnh rượu, thấy cây nến đỏ cháy chỉ còn lại đoạn ngắn
Nến lỏng chảy ra như những giọt nước mắt, nay lạnh đóng khô, lại thấy như ngọc san hô.

CHÚ THÍCH VÀ TỪ VỰNG
蠻 man (24n) : Chỉ cậy mạnh làm càn gọi là man, là dã man 野蠻, là man hoạnh 蠻橫.
罷 bãi, bì (15n) 1 : Nghỉ, thôi. Như bãi công 罷工 thôi không làm việc nữa, bãi thị 罷市 bỏ không họp chợ nữa. 2 : Xong rồi. Như chiến bãi 戰罷 đánh xong, trang bãi 粧罷 trang sức xong, bãi quan 罷官 bị thải về không cho làm quan nữa.
醁 lục (15n) 1 : Linh lục 醽醁: líng lù: một thứ rượu ngon màu lục đời xưa, rượu ngon của huyện Linh thuộc tỉnh Hồ Nam.

Man nô, tên nô lệ rừng rú, tác giả BNH tự nhân khi say rượu.
dư (15n) 1 : Thừa, phần cung nhiều hơn phần cầu, thì cái phần thừa ấy gọi là dư. Như nông hữu dư túc 農有餘粟 nhà làm ruộng có thóc thừa.
爐 lô (20n) 1 : Bếp lò.
翠 thúy (14n) 1 : Phỉ thúy 翡翠 con trả, lông nó rất đẹp, dùng làm đồ trang sức ở trên đầu gọi là điểm thúy 點翠. 2 : Một thứ đá đẹp sản xuất ở Diến Ðiện 緬甸 gọi là ngọc thúy 玉翠. 3 : Màu xanh biếc.
蠟 lạp (21n) 1 : Nến.
San hô 珊瑚 một thứ động vật nhỏ ở trong bể kết lại, hình như cành cây, đẹp như ngọc, dùng làm chỏm mũ rất quý.

Dịch thơ Trần Minh Tú

Đêm xuân tỉnh rượi

Bốn dây đàn tiếng mới ngưng
Nô lệ rừng rú tưng bừng rượi say
Lò biếc Linh lục còn bay
Nửa đêm tỉnh dậy, mới hay nến còn
Sáp lỏng tựa giọt lệ son
Lạnh khô kết lại, như hòn san hô