Chính nguyệt thập ngũ dạ正月十五夜 Nguyên tác: Tô Vị Đạo

Chính nguyệt thập ngũ dạ正月十五夜

Nguyên tác: Tô Vị Đạo

Tô Vị Đạo 蘇味道 (648-705) quê ở Hà Bắc, thời trẻ đã nổi tiếng văn chương, cùng với Lý Kiệu được người thời ấy gọi là "Tô Lý". Tô làm thư ký cho đạo quân đánh Đột Quyết, sau được Võ Tắc Thiên cử giữ chức Tể tướng, nhưng chẳng có quyền hành gì nên người đời gọi là "Tể tướng ba phải". Khi Võ hậu bị đổ, Tô cũng bị biếm làm Thứ sử My Châu (tỉnh Tứ Xuyên) sau chuyển làm Trưởng sử Ích Châu (Thành Đô) và mất.

正月十五夜 苏味道 火树银花合，星桥铁锁开。 暗尘随马去，明月逐人来。 游妓皆秾李，行歌尽落梅。 金吾不禁夜，玉漏莫相催。	CHỮ PHỒN THỂ 正月十五夜-蘇味道 火樹銀花合，星橋鐵鎖開。 暗塵隨馬去，明月逐人來。 遊妓皆穠李，行歌盡落梅。 金吾不禁夜，玉漏莫相催。
PHIÊN ÂM Zhēngyuè shíwǔyè-Sū wèidào Huǒshùyínhuā hé, xīng qiáo tiě suǒ kāi. Àn chén suí mǎ qù, míngyuè zhú rén lái. Yóu jì jiē nóng li, xíng gē jǐn luòméi. Jīnwú bùjīn yè, yù lòu mò xiāng cuī.	ÂM HÁN VIỆT Hỏa thụ ngân hoa hợp, Tinh kiều thiếc tỏa khai Ám trần tùy mã khứ, minh nguyệt trục nhân lai Du kĩ giai nùng lý, hành ca tận lạc mai Kim ngũ bất cấm dạ, ngọc lậu mạc tương thôi
DỊCH NGHĨA: bình thường câu cầy ở Trường An rất tối, nhưng đêm Nguyên tiêu khắp đô thành treo rất nhiều đèn, đặc biệt là trên câu cầu ấy nhìn tổng thể trông xa như dải ngân hà rực rỡ. (Tinh Kiều—cầu sao).  Đô Thành thời nhà Đường đều cấm ra ngoài vào ban đêm, nhưng đêm nay là đêm Nguyên Tiêu nên khai bỏ lệnh cấm, người người đều có thể đi lại, thưởng ngoạn, đi qua cầu vào thành không bị ai tra hỏi cả. Vì người xe đi lại đông đúc nên đám bụi bay lên nhìn không rõ. Đâu đâu cũng thấy đèn sáng, nhưng sáng nhất vẫn là ánh trăng, ánh trăng chiếu sáng giúp người ca nữ trang điểm bước ra ngoài, vừa đi vừa hát khúc ca: hoa mai rụng. Đêm nay những người cấm vệ quân cũng không cần dùng đến chiêng trống và dụng cụ đo thời gian (lậu- dụng cụ đo giờ thời cổ) để xua đuổi hối thúc người ra ngoài vào ban đêm mau mau trở về nhà tránh vi phạm luật giới nghiêm	Dịch thơ TRẦN MINH TÚ Đèn hoa tựa dải Ngân Hà Tinh Kiều rực rỡ nay đà khai thông Ngựa xe tấp nập bụi hồng Nguyên Tiêu đêm ấy trăng lồng với hoa Yêu kiều con hát bước ra Vừa đi vừa hát khúc ca mai vàng Cấm vệ đâu muốn chắn ngang Chiêng trống thinh lặng chẳng màng xua ai Chú thích: Kim ngũ: cấm vệ quân Lậu: dụng cụ đo thời gian thời cổ Nùng lí: chỉ người con gái trang điểm đẹp