Tặng Mạnh Hạo Nhiên贈孟浩然 Nguyên tác: Lý Bạch李白



Tặng Mạnh Hạo Nhiên贈孟浩然 
Nguyên tác: Lý Bạch
李白

吾愛孟夫子, 風流天下聞。
紅顏棄軒冕, 白首臥松雲。
醉月頻中聖, 迷花不事君。
高山安可仰? 徒此挹清芬

CHỮ GIẢN THỂ
吾爱孟夫子, 风流天下闻。
红颜弃轩冕, 白首卧松云。
醉月频中圣, 迷花不事君。
高山安可仰?徒此挹清芬

PHIÊN ÂM
Libái
Zèng mèng hàorán
Wú ài mèng fūzǐ, fēngliú tiānxià wén.
Hóngyán qì xuān miǎn, bái shǒu wò sōng yún.
Zuì yuè pín zhōng shèng, mí huā bu shì jūn.
Gāoshān ān kě yǎng? Tú cǐ yì qīng fēn

ÂM HÁN VIỆT
Tặng Mạnh Hạo Nhiên
Ngô ái Mạnh phu tử
Phong lưu thiên hạ văn
Hồng nhan khí hiên miện
Bạch thủ ngọa tùng vân
Túy nguyệt tần trung thánh
Mê hoa bất sự quân
Cao sơn an khả ngưỡng
Đồ thử ấp thanh phân

-- English version --
A MESSAGE TO MENG HAORAN
Master, I hail you from my heart,
And your fame arisen to the skies....
Renouncing in ruddy youth the importance of hat and chariot,
You chose pine-trees and clouds; and now, whitehaired,
Drunk with the moon, a sage of dreams,
Flower- bewitched, you are deaf to the Emperor....
High mountain, how I long to reach you,
Breathing your sweetness even here!

DỊCH NGHĨA
Ta yêu Mạnh phu tử
Tính phong lưu thiên hạ đã biết tiếng
Khi còn trẻ coi thường quan chức
Lúc đầu bạc nằm dưới thông và mây
Say dưới trăng đáng gọi là bậc thánh
Mê hoa mà chẳng thiết thờ vua
Phẩm cách ông như núi cao kia, sao có thể ngẩng mặt nhìn tới
Chỉ có thể tại nơi này mà hưởng danh thơm( đạo đức, phẩm cách) của ông

CHÚ THÍCH VÀ TỪ VỰNG

ngô (7n) 1 : Ta, tới mình mà nói gọi là ngô. Nhân người mà nói gọi là ngã . Như ngã thiện dưỡng ngô hạo nhiên chi khí 我善養吾浩然之氣 ta khéo nuôi cái khí hạo nhiên của ta.

Mạnh phu tử chỉ Mạnh Hạo Nhiên 孟浩然 (689-740) người Tương Dương (nay là huyện Tương Dương tỉnh Hồ Bắc), cùng thời với Trần Tử Ngang. Lý Bạch từng khen ông hết lời:

Ông từng làm quan, nhưng ông không thích hợp với đám quý tộc lạm quyn, nên rất thích nơi nhàn cư. Ông lui v ở ẩn, tìm lấy đời sống tao nhã ở Long Môn quê nhà và trong cuộc du ngoạn ở những nơi xa, khắp vùng đất. Ông đi nhiu, thấy nhiu, mạnh thơ đầy ắp những khí chất hồn hậu của thiên nhiên núi sông diễm lệ, hợp với tâm hồn trong sáng của mình.

Ông
để lại hai trăm sáu mươi bài thơ. Có thể gọi thơ ông là thơ sơn thuỷ được. Thơ năm chữ của ông luật lệ nghiêm cách, phóng khoáng, hùng tráng, rất nổi tiếng. Bài Lâm Động Đình được nhiu người truyn tụng.



Phu tử: 夫子danh xưng tôn quý, kính trọng



2.风流: người xưa lấy từ phong lưu để khen ngợi văn nhân, chủ yếu là khen ngợivăntài,khéo ăn nói, phong độ, không bó buộc

白首:白头,指老年:  bạch thủ (bạch đầu) chỉ người già (đầu bạc)



khí (12n) 1 : Quên, bỏ. Như nhân khí ngã thủ 人棄我取 người bỏ ta lấy, thóa khí nhất thiết 唾棄一切 vứt bỏ hết thẩy.

hiên (10n) 1 : Cái xe uốn hình cong mà hai bên có màn che. Lễ ngày xưa từ quan đại phu trở lên mới được đi xe ấy cho nên mới gọi người sang là hiên miện 軒冕. Nguyễn Trãi 阮薦 : Thành trung hiên miện tổng trần sa 城中軒冕總塵沙 (Họa hữu nhân yên hà ngụ hứng 和友人煙霞寓興) ngựa xe, mũ áo trong thành thảy là cát bụi.



miện (10n) 1 : Mũ miện. Từ quan đại phu trở lên được đội mũ miện.

ấp (10n) 1 : Rót. Như áp bỉ chú thử 挹彼注此 rót cái này vào chút kia. 2 : Lui, nén đi.



高山:言孟品格高尚,令人敬仰: cao sơn:  ý rằng Mạnh Hạo nhiên phẩm cách cao thượng, làm cho người ta kính ngưỡng


徒此揖清芬:。李白出蜀后,游江陵、潇湘、庐山、金陵、扬州、姑苏等地,然后回头 又到了江夏。他专程去襄阳拜访孟浩然,不巧孟已外游,李白不无遗憾地写了这首诗,表达敬仰和遗憾之情。高山安可仰,徒此揖清芬二句,即透出仰慕而未能 一见之意。

Lí Bạch sau khi ra khỏi đất Thục, đến thăm Giang Lăng, Tiêu Tương, Lư Sơn, Kim Lăng, Dương Châu, Cô Tô…, sau đó quay về lại đến Giang Hạ, ông thưc hiện một chuyến đi đăc biệt đến thăm Mạnh Hạo Nhiên, không may Mạnh đã đi chơi, Lí Bạch vô cùng nuối tiếc mà viết lên bài thơ này để tỏ lòng kính ngưỡng và sự nuối tiếc. Hai câu cuối: Cao sơn an khả ngưỡng, đồ thử ấp thanh phần” cho thấy sự ngưỡng mộ của Lí với Mạnh mà không được diện kiến

DỊCH THƠ: --Bản dịch của Trần Trọng Kim
Mạnh Phu tử đáng yêu thay
Phong lưu nổi tiếng đến đây tương truyền
Trẻ trung chẳng thiết quý quyền
Già nua vui chốn lâm tuyền cùng mây
Dưới trăng là thánh khi say
Mê hoa đâu có đoái hoài thờ vua
Ngẩng trông chót vót núi gò
Bấy nhiêu cũng đủ thơm tho nhẹ nhàng.

DỊCH THƠ TRẦN MINH TÚ

Mạnh phu tử,  đáng yêu sao!

Phong lưu khắp chốn, ai nào không hay

Lúc trẻ, quan chức chẳng say

Bạc đầu, nằm dưới mây bay, gốc tùng

Dưới trăng say, thánh xếp cùng

Mê hoa, tâm ấy chẳng dùng thờ vua

Như núi, phẩm cách có thừa

Thanh tao chừng ấy, cũng vừa thơm tho

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Một số cách tính điện trở tương đương (sưu tầm)

Bài toán chuyển động trên một vòng tròn

Bài tập liên hệ giữa định luật bảo toàn công, động cơ nhiệt và công suất